YARATICI DRAMA NEDİR?
Çağdaş eğitim yaklaşımları, öğrencilere bilgiyi nasıl depolayacaklarından çok onlara nasıl ulaşacaklarını öğreten anlayışı eğitim sisteminin temeline almayı gerekli kılmaktadır. Bu durum bilginin öğrencinin bizzat kendisi tarafından keşfedilmesine imkân veren birçok öğrenme modelleri ve öğretim yöntemlerinin gelişimini sonuç vermiştir. Günümüzde, bireyi öğrenme sürecinde etkin kılan, yaparak ve yaşayarak öğrenmesine olanak sağlayan, kendini gerçekleştirmesine ve yaratıcı, üretken bir birey olmasına kısaca bireyin tüm yönleriyle gelişmesine katkıda bulunan bir yöntem olarak görülen yaratıcı drama kullanılmaya başlanmıştır (Kaf, 2000).
Eğitimde yaratıcı drama; doğaçlama, rol oynama v.b. tiyatro ya da drama tekniklerinden yararlanılarak bir grup çalışması içinde bireylerin, bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri, kimi zaman bir soyut kavramı ya da bir davranışı, eski bilişsel örüntülerinin yeniden gözden geçirildiği “oyunsu” süreçlerde anlamlandırılması, canlandırılmasıdır (İnci San, 2002).
Eğitim ve öğretimde dramanın işlevi oldukça önemlidir. Drama, oyun anlamında kullanılmakta ise de eğitimde bir öğretim yöntemi olarak uygulanmasının amacı duyuşsal, bilişsel ve davranışsal yetileri geliştirmektir. Drama ekinsel gelişim, özgüven, kendini tanıma, yaratıcılık, eleştirel bakış, kendini aşma, problem çözme ve çözüm yolları üretme gibi nitelikleri kazandıran etkili bir yoldur (Genç, 2003).
Eğitimde dramanın bir yöntem olarak kullanılması çağdaş insanın toplumsal ilişkilerini düzenlemesine, kendisini tanımasına, üretmesine ve varlığını sergilemesine olanak sağlamaktadır. Yaratıcı drama aracılığıyla olaylar ve durumlarla bunların arasındaki bağlantılar kolayca öğrenilebilir. Yaratıcı drama dolaylı yoldan anlatılır, bu nedenle başkalarının davranışlarını ve insanın kendi davranışlarını emin bir mesafeden gözleme imkânı vardır. Bugünün sorunları, geçmiş ve gelecekte araştırılabilir. Dramada bir durum somut, aynı zamanda soyut ifadelerle keşfedilir. Olayların yaşanarak gelişmesini içeren aktif bir yöntemdir. Böylece unsurları somutlaştırarak durumu açıklığa kavuşturur. Sosyolojik bir perspektiften bakıldığında bireyler, sadece kendileri değil, içinde yaşadıkları toplumun geçmişi, şimdiki zamanı, geleceği ve aynı zamanda insanlık hakkında da daha derinlemesine bilgi sahibi olabileceklerdir (O’Neill & Lambert, 1995; İnci San, 1996; Ömer Adıgüzel, 2006).
Yaratıcı Dramanın annesi sayılan, Heathcote, yaratıcı dramanın asıl cevherinin topluluk halinde yapılmasında olduğuna inanmıştır (Heathcote & Wagner, 1990). Oyuna dayalı bir grup çalışması olarak drama, öğrencilerin farklılıklarını toplumsal bir ifadeyle bir araya getirmelerini, birleştirmelerini sağlar. Katılımcılar kendi deneyimlerini ve bakış açılarını diğerlerine karşı test ederler ve nerelerde farklı olduklarını, hangi konularda benzeştiklerini görürler. Bu yolla ait olma duygusunun yanı sıra başkalarıyla rahat ve sağlıklı ilişkiler kurma yönünde de önemli beceriler kazanılmış olur (Johnson & O’Neill, 1984; Adıgüzel, 1993).
Eğitimde drama, yetkin ellerde katılımcıya, zihinsel, fiziksel ve duygusal katılım yoluyla dramatik bir ortamda var olma olanağı sunacaktır. Bu ortam, kendi potansiyelini fark etme, kendini ifade etme, yaratıcılık gelişimi, kendini başkalarının yerine koyarak düşünebilme gibi becerilerin gelişimine önemli bir katkı sağlamasının yanı sıra, belki de en önemlisi içinde yer alan bireyleri mutlu edecektir (Tülin Sağlam, 2004).
PROGRAMIMIZ: YARATICI DRAMAYLA YAŞAM BECERİLERİ
Çocukların gelişimleri, keşfetmeleri, fikirlerini ve duygularını dramatik oyunlar yoluyla ifade etmeleri için beş yıldır hizmet eden bir yaratıcı drama merkezi olarak, onlara rehberlik etmeye ilk günden beri gönüllüyüz. Bu yüzden içeriği kurumumuza ait, “Yaratıcı Dramayla Yaşam Becerikleri” başlığı altında çocuklarımızın sosyal duygusal gelişimine destek olmak için bir program oluşturduk. Bu programı yaş gruplarına göre sınıflarımızda, üç uzman eşliğinde uyguluyoruz. Bir Psikolog ve iki yaratıcı drama öğretmeni eşliğinde gerçekleşen derslerimizde, yılda iki kere ailelerimize geri bildirimler veriyor ve ayda bir kere de Koordinatörümüz Cevdet Bayram eşliğinde ailelerimizle çalışıyoruz. Amacımız çocuklarla beraber gelişmek.
Tüm eğitim dönemi boyunca süren yani; eylül -haziran ayı boyunca devam eden gruplarımız var. Tüm yıl talep doğrultusunda, grup sayısı oluştukça da yeni sınıflar açmaya devam ediyoruz.
Programımız üç ana başlık üstünden totalde 30-36 hafta (grupların başlangıç tarihlerine göre değişiyor) arası sürüyor.
Çalıştığımız üç alan:
- Kişisel Farkındalık ve Öz Denetim
- Sosyal Farkındalık ve Sosyal Beceriler
- Sorumlu Karar Verme
SOSYAL BECERI NE DEMEK?
Sosyal beceri bireyin içinde bulunduğu cevre ile ilişki kuramasını, uyum saglamasını, baskalarına duyarlı olarak kendini ifade etmesini, ve karşısına çıkan sorunlarla başa çıkabilmesini içeren öğrenilmiş davranışlardır.
Çocukluk dönemindeki sosyal beceri eksiklikleri yüzünden yaşanan negatif tecrübeler, yetişkinlik dönemine yansıyan olumsuzluklar olarak var olmaya devam eder.
Yasam becerileri yeterince gelişmemiş çocuklar, evde, arkadaş ilişkilerinde ve okulda ciddi sorunlarla baş etmek zorunda kalırlar.
Yaratici Dramayla Yaşam Becerileri isimli programımızda sosyal duygusal gelişimi sağlamak üzere çalışırken akademik gelişim için de çocuklarımızı desteklemiş oluyoruz. Çünkü, dikkat, dinleme becerisi, yönerge alma gibi okul başarisini direkt etkileyen bilişsel beceriler bu ortamda kendiliğinden gelişiyor.
SOSYAL BECERININ DINAMIKLERİ
- İlişki başlatma ve sürdürme
- Atılgan davranma
- Duygularını anlama ve ifade etme
- Saldırgan davranışları kontrol etme